Eddie Newton’dan “Türk futbolu” analizi
Türk futbolunu yakından takip eden ve hayatını bir Türk ile birleştiren Trabzonspor Teknik Direktörü Eddie Newton, Süper Lig’e İngiltere’deyken de ilgi duyuyordu. Gerek İngiltere, gerekse de Türkiye’de futbolun içinden bir çok tanıdığı bulunan Newton, yıllarca altyapılarda görev almış bir isim olduğunu hatırlatarak, ”Türkiye’de alt yapıdan oyuncu çıkaracak hoca olmadığı için üretim de yok” dedi.
Türkiye’de genç futbolcuların Avrupa liglerinde oynaması gerektiğini ancak bu sayede dikkat çekeceklerini belirten Eddie Newton, Everton forması giyen milli oyuncu Cenk Tosun’un durumuna değindi.
Newton, Cenk’in çok çalışkan bir oyuncu olduğunu ancak İngiltere Premier Lig’de yanlış takımda oynadığını kaydetti.
”Türkiye genç oyuncular için gelişim ülkesi değil”
İşte Eddie Newton’ın bordo-mavili kulüpte görev almadan önce SporLig Dergisi’ne yaptığı açıklamalar…
Chelsea’nin kiralık oyuncularını takip etmesinden dolayı birçok pazara hakim olduğunun ve Türkiye’nin İngiltere’ye göre cazip olup olmadığının sorulması üzerine, ‘‘Chelsea açısından bir sorun yok. Tabii ki benimde Türkiye ile ilgili tecrübelerim olduğu için oyuncuların kafalarında soru işareti olduğunda ben onlara yardımcı oluyorum. Aslında genç oyuncular için Türkiye iyi bir gelişim ülkesi değil. Evet zaten olgunlaşmamış oyuncularımız için ya da belirli bir yaşa gelmiş oyuncuları Türkiye’ye yollamak açısından bir problem yok. Ama genç oyuncuları buraya yollamak bence doğru bir fikir değil. Çünkü kendisini geliştirecek hoca da yok burada. Ayrıca hem ekonomik hem de taraftar yapısından dolayı genç oyuncuların burada olmaması lazım” diye konuştu.
”Eskisi gibi oyuncu yetiştiremiyorlar”
Türkiye’deki takımların ekonomik olarak büyük bir problemde olduğunu ve eskisi gibi iş yapamadıklarını dile getiren Eddie Newton, ”Parayı verip eskisi gibi A takım seviyesine oyuncuları yetiştiremiyorlar. Alt yapıdan oyuncu çıkaracak hoca olmadığı için üretim de olmuyor. Eskisi gibi kulüplerde artık para da yok. Kaliteli oyuncu da getiremiyorsun. Şu anda bence en büyük problem bu. Diğer liglerden, Bundesliga, Seri A, La Liga’dan örnek verirsek finansal durumlarının iyi olmasının yanı sıra oyuncu da yetiştiriyorlar. Çünkü onların alt yapı hocaları çok iyi. Bu noktada bence Türkiye’nin en büyük problemi de bu” şeklinde konuştu.
”Cenk Tosun, Premier Lig’de yanlış takımda”
Türkiye’den yurt dışına gidebilecek oyuncular ile Cenk Tosun’un durumu ile ilgili konuşan Eddie Newton, şu ifadeleri kullandı:
”Galatasaray, Beşiktaş, Fenerbahçe gibi takımlarda genç yaşta Şampiyonlar Ligi, Avrupa Ligi üst düzey maçlarda oynayabilen oyuncular Avrupa takımları için önemli bir oyuncu gibi görünebilirler. Şimdiden kendilerini orada gösterebilirler. Gördüğüm kadarıyla Türk oyuncuların kafa yapısı da değişmeye başlıyor. Yeni ülkelere ve yani takımlara gitmeye, yeni yarışmalara, yeni mücadeleye daha açıklar. Biraz daha cesaret geldi diyebilirim. Bizim için önemli kriter ise oyuncuların daha üst daha üst düzey takımlardan gelmeleri lazım. Çok genç yaşta Ozan Kabak gibi Şampiyonlar Ligi’nde oynamalı, Avrupa Ligi’nde oynaması lazım. Bu gibi oyuncular göze çarpmaya başladı. Cenk Tosun konusuna geline, Cenk çok çalışkan bir oyuncu bunları biliyoruz ama şu an ondan daha hızlı ve güçlü defans oyuncuları var. Bu oyuncularla savaşması lazım. Onlar canavar gibi. Cenk yanlış lige değil ancak ligdeki yanlış takımda olduğunu söyleyebilirim.”
İngiltere’de en çok Galatasaray’ın tanındığını ifade eden Eddie Newton, en farklı görünen takımın ise Başakşehir olduğunu belirterek, şöyle konuştu:
”Galatasaray , benim oynadığım dönemlerde Manchester United maçında ‘cehenneme hoş geldiniz’ pankartları ve statta muhteşem bir ambiyans vardı. Hafızalarda bu kaldı. Başakşehir’i diğerlerinden faklı olarak görüyorum çünkü kulüp yapısı çok iyi. İyi yönetilen bir kulüp. En sistematik kulüp Başakşehir. Bence insanların bu kulübü örnek alması lazım. Bu kulüp yapılanmasındaki en önemli sorun şu. Kulüplerde kısa orta ve uzun vadeli planlarının olmaması. Hep günü kurtarma peşindeler. Anlık düşünüyorlar. Bir anda patlıyorlar sonra dibe vuruyorlar. Ancak bu olay sadece Türkiye’de olmuyor. Bunu Dünya, Avrupa ve diğer ülkelerdeki kulüplerde de bu var. Yani herkes kendine göre kısa, orta ve uzun vadeli plan yapması lazım. Ancak sistem ancak böyle yürür. Anlık iniş ve çıkışlar insanlara bir şey kazandırmaz”
”Kulüpler ayağını yorganına göre uzatmalı”
Kulüplerin ayağını yorganına göre uzatmasını söyleyen Eddie Newton, ”Kendilerine hedef koyarken basamakları yavaş yavaş çıkmalı. Bir örnek vereyim. Mesela ben daha alt sırlarda mücadele eden bir takımım. Benim kendime göre bir plan yapmam lazım. O takımın ya da o kulübün kapasitesine uygun bir plan olmalı bu. Ona göre takım içinde bir operasyon yapıp uzun vadeli bir hedef koymam lazım. Evet belki bir gün Avrupa Ligi’ne veya daha sonrası için Şampiyonlar Ligi’ne katılabilirsin ama bizden örnek verirsek hiçbir zaman Chelsea, Liverpool veya Manchester United gibi hareket etmeye çalışmamam lazım. Ben kendimi o takımlarla kıyaslayıp, onlar gibi davranarak başarılı olamam” dedi.
”Başakşehir sistematik bir takım”
Medipol Başakşehir’in sistematik bir kulüp olduğunu dile getiren Newton, şu ifadeleri kullandı:
”En güzel örnek bu bence. Adamların bir planı var. O planı uyguluyorlar. Dünyanın her yerinde takımlar böyle olmalı. Onun için her takım kendine göre kısa, orta ve uzun vadeli planlar yapmalı. Eğer kulüpler gerçekten başarılı olmak istiyorlarsa anlık iniş ve çıkışları yaşamaması lazım.”
“Oyuncuları kendi aralarında yarıştıracaksın. Maalesef Türkiye’de bu yok. Yani sabır yok”
Yabancı kuralında iki şey olduğunu kaydeden Eddie Newton, ”Birincisi alt yapıdan oyuncuları yetiştirecek hocaların olmaması bu sistemin ve bu sabrın olmaması problem. İngiltere de son 2 yılda 2 turnuvada U17 İngiltere Milli Takımı dünya kupasını aldı ve U 21 de Toulon diye bir turnuva vardı orada şampiyon oldu. Bu İngiltere’de bu yaşlarda olmayan bir şeydi. Bizim ülkede yabancı sınırı belli, alttan yetiştirmeye başladık. Bunları kendi arasında rekabet ettirdik. Örneğin şimdi Almanya’dan Alman kulüpleri İngiltere’den genç İngiliz oyuncu alıyorlar. Çünkü hem fizik, hem de taktik olarak iyi oyuncuları yetiştiriyoruz. Asıl olay bu. Bunları harmanlamanız lazım. Oyuncuları kendi aralarında yarıştıracaksın. Maalesef Türkiye’de bu yok. Yani sabır yok” dedi.
“Parasını alıyorsan bu işin karşılığını da vermek zorundasın”
İtalyan eski milli futbolcu Gianfranco Zola’nın dünyanın en iyi oyuncularından biri olduğunu ifade eden Eddie Newton, beraber oynadıkları döneme ilişkin, ”Her antrenman bittiğinde ekstradan frikik çalışıyordu. Bu bir kulüp kültürü, hocanın kültürü, oyuna bakış açısı, bu bir iş. Sonuçta kimse oraya eğlence için gelmiyor. Ay sonunda herkes parasını alıyor. Parasını alıyorsan bu işin karşılığını da vermek zorundasın. Bu işin karşılığını verirken de yerine getirmekle zorunluğu olduğun bir kültür var ama bu sadece oyuncunu kendi başına yaratacağı bir kültür değil. Bunu kulüp kültürü ve hocanın oyuna bakış açısı da destekliyor. Başka bir örnek ise 23 yaşında banka hesabı oldukça sağlıklı olan bir oyuncu kendini istese salabilir ancak mesela oyuncunun bir eksiği vardır hoca olarak senin bu oyuncuyu yönlendirmen lazım. Örneğin biz Chelsea de iken onlar için bir ortam kurduk. Tesisin iyi olacak, dinlenme yerin olacak. Maçın kriteri ve analizi olacak” diye konuştu.
İngiltere’de 4 kupası var
Eddie Newton, İngiltere’deki kariyerinde 4 kupa, Trabzonspor’la ise Türkiye Kupası’na uzandı.
Newton, ”1994 yılında M.United’a karşı FA Cup’ta oynadım. FA Cup bildiğiniz gibi İngiltere’nin en prestijli kupası fakat kaybettik. Kazandıklarım arasında ise 1997 FA Cup var. Finalde Middlesbrough’a karşı oynadım ve 2-0 kazandık. İlk golü Di Matteo attı, ikinci golü de son dakikalarda ben attım. 1998 de İngiltere Lig Kupası’nı kazandık. 1998-99 sezonunda Süper Kupa finalinde Real Madrid’i yendik. Bir de Kupa Galipleri kupasında Stuttgart’a karşı kazandık” dedi.