TFF’nin internet sitesinde yer alan açıklamada, federasyonun kulüplerin isteği ve desteğiyle Türk futbolunun geleceği için limitsiz harcama düzenini kontrol altına almak amacıyla UEFA standartlarında bir mali denetim sistemini 1 yıl önce hayata geçirdiği hatırlatılarak, “Takım Harcama Limitleri, kulüplerimiz tarafından beyan edilen ve bağımsız denetçiler tarafından onaylanan finansal raporlar esas alınarak tespit edilmektedir. Tüm kulüpler için limitler aynı hesaplama metotları ile belirlenmektedir. Kulüp Lisans Kurulu, tarafına iletilen bu çalışmaları değerlendirerek kamuoyuna açıklamaktadır.” denildi.
Kulüplerin sürdürülebilir ve sağlıklı bir finansal yapıya kavuşturulması için getirilen bu sistemin uygulanmaması veya esnetilmesi durumunda yaşanacak zararın gözden kaçırılmaması gerektiği vurgulanarak, “TFF, Türk futbolunun yarınları için talimatı kararlılıkla uygulamaya devam edecektir. Futbolumuzun kaos ortamına sürüklenmemesi için kulüplerimizin görev ve sorumluluklarının bilinciyle hareket edeceklerine inancımız da tamdır.” ifadeleri kullanıldı.
Kamuyu Aydınlatma Platformundan da takip edileceği üzere halka açık futbol kulüplerinin borçluluk oranlarının sürdürülebilir olmaktan çıktığına dikkati çekilerek, şu görüşlere yer verildi:
“2010 yılında halka açık 4 futbol kulübünün toplam finansal borcu 329 milyon lira iken 2019 yılı açıklanan son verilere göre bu tutar 17,5 kat artarak 5,8 milyar liraya ulaşmıştır. Halka açık 4 kulübümüzün 2010 yılında 827 milyon lira olan toplam yükümlülükleri 10 kat artarak 2019 yılında 8,4 milyar liraya çıkmıştır. Son açıklanan verilere göre, kulüplerin öz kaynak açığı toplam 2,5 milyar liradır. Diğer bir deyişle, borçları varlıklarından 2,5 milyar lira fazladır. Bu olumsuz finansal tablo kulüp harcamalarının kulüp gelirlerinin çok üzerinde gerçekleşmesi sebebiyle ortaya çıkmıştır. Bundan dolayı tüm kulüplerimiz için harcamalara limit getirilmesi zorunluluğu doğmuştur. Ayrıca Türk kulüplerinin UEFA müsabakalarına katılabilmesi için, gerek UEFA Finansal Fair Play Talimatı’na, gerek de TFF Kulüp Lisans ve Finansal Fair Play Talimatı’na uymaları gerektiği UEFA tarafından şart konulmuştur.”
Harcama limitlerinin hesaplanmasıyla ilgili bilgilendirme
TFF, harcama limitlerinin nasıl hesaplandığı yönünde de bir bilgilendirme yaptı.
Hesaplamada 2 yöntemin kullanıldığı vurgulanarak, 2019-2020 ve 2020-2021 sezonlarında iki yöntem ile bulunan tutarların ortalaması alındığı kaydedildi. Bu yöntemlerden birinde negatif sonuca ulaşılması halinde, harcamanın negatif olması halinde, diğer yöntem ile hesaplanan tutarın ortalama için kullanıldığı belirtildi.
2021-2022 sezonunda ise iki hesaplamadan düşük olanın alınacağı vurgulanarak, “Tüm kulüplerimizin takım harcama limitleri açıklanan yöntem ve sistemle hesaplanmaktadır. Herhangi bir kulübümüze farklı bir yöntem ya da sistem uygulanması söz konusu bile değildir. Yöneticilerimiz ve kulüplerimizin mali işler ve finans bölümlerinden sorumlu profesyonelleri, TFF Kulüp Lisans Kuruluna ilettikleri belgeler sonucunda nasıl bir limite sahip olacaklarını önceden kolayca hesaplayacak bilgi ve yeteneğe sahiptirler.” değerlendirmesinde bulunuldu.
Hesaplama yöntemi
Federasyonun verdiği bilgiye göre hesaplama yöntemleri şu şekilde:
Birinci Yöntem:
Bir kulübün elde edeceği kesinleşmiş gelirler (naklen yayın, sponsorluk ve reklam, maç hasılatı vs gibi) ile giderler (kulüp personeli ücretleri, kiralar, seyahat vs. masraflar ile finansman giderleri) arasındaki fark hesaplanır. Bu hesaplamada, Kulüplerin son 3 yılda elde ettikleri enflasyon düzeltmesi yapılmış gelirlerin ve giderlerin ortalaması kullanılmaktadır. Bu tutardan o sezona ait kredi anapara ödemeleri çıkartılır. Kalan tutar kulübün Takım Harcama Limiti’ni verir.
Kısaca kulübün gelir ve gider dengesi, kulübün finansal borçlarından kaynaklanan faiz giderlerini ve anapara ödemesini karşılamalıdır.
İkinci Yöntem:
Yasal grup yapısındaki dernek, derneğe bağlı tüm iştirakler ve bağlı ortaklıkların ve spor ile iştigal eden anonim şirketin tüm iştirakleri ve bağlı ortaklıklarının konsolide edilmiş finansal tabloları üzerinden hesaplama yapılmaktadır.
Bu birleşik yapının toplam net geliri ile tüm yapının net borcu bulunarak, futbol faaliyet gelirinin ne kadarının takım harcamasında kullanılması gerektiği hesap edilmektedir. İkinci yöntemin geliştirilmesindeki amaç daha kapsayıcı bir finansal yapının da göz önüne alınmasıdır.
